Журнал «ТАМЫР» №33 ноябрь-декабрь 2012 г.

Ерлан Жүніс. Дуалогтар

 

– Бұл кім?

– Адасқан сәлеммін, бейуақ…

– Бұл кім?

– Жоғалған соқпақпын, кенет…

– Бұл кім?

– Босаған көңілмін, кейуақ…

– Бұл кім?

– Азанғы азына жел-ек.

– Бұл кім?

– Ғайыптан оралған жолшы!

– Бұл кім?

– Сен ести қоймаған есім!

– Бұл кім?

– Бұл сенің ертеңгі көршің…

– Бұл кім?

– О,бәлкім, ертеңгі досың.

– Бұл кім?

– Қашқынмын – өзінен қашқан…

– Бұл кім?

– Бұл дала көп күткен ұлмын!

– Бұл кім?

– Жазыла қоймаған дастан.

– Бұл кім?

– Жаттала қоймаған Жырмын.

– Бұл кім?

– Ентіккен жігіттің демі.

– Бұл кім?

– Теңіздің астындағы ағыс.

– Бұл кім?

– Тұтқынмын, еркіндіктегі…

– Бұл кім?

– Есігін таппаған қағыс!

– Бұл кім?

– Бұл кім?!

 

 

 

– Мені ертең оятпа, досым.

– Ұйықтасын дейсің бе, әлем?

– Тағы да сол үшін кешір…

– Кешпейді Өлең!

– Бізсіз де орнында бәрі…

– Ағартпа жүректің шашын!

– Ұйқыда Әлемнің Жаны!

– Оята алмай ма Ғасыр?!

– Ол үшін Мыңжылдық қажет.

– Пайғамбар күтерсің, бәлкім?..

– Бір Ғұмыр – бір ғана мезет.

– Қорлама Мезеттер Даңқын!

– Бір ғана мезетте не тұр?

– Мезеттер – мыңжылдық Жаны!

– Бір емес сақал мен кекіл.

– Сол Кекіл – сақалдың Мәні!

– Бір ояу қалқыды Ой көкте…

– Жанған ой! Жанған ой, сөнбе!

– Өзгеріс рухы – бір Сәтте!

– Сол сәттің белгісі – Сенде!

– Сүйемін түнгі ақ Мұңды!

– Аппақ мұң – жүректің Гүлі.

– Сүйемін Ұйқысыз Түнді!

– Ұйқысыз түндердің ұлы!

 

3

– Суығын қарашы кештің.

– Тоңдырған кеш емес… Ғасыр!

– Адамға сенбейді ешкім…

– Қағазға сенеді жасыл!

– Өзіне сенбейді тағы әм.

– Өзгеге сүйейді арқа.

– Ортаны жасайды Адам.

– Жоқ, адамды жасайды Орта!

– Балшықтан жасай ма бала?

– Бұл ойын – Қуыршақ Ойнау.

– Мидағы жара!

– Тамырды байлау!

– Бір парыз – досты іздеп келмек…

– Бізді енді іздейді… Шүкір!

– Армандау – кедейге ермек!

– Көнбестік – қоғамдық пікір!

– Сұп-суық дірдек бар ойда…

– Жүректі аяймын, байқұс.

– Текке әуре болдың ғой шәйға.

– Көруші ме едің сен айтыс?

– Шәй жақсы, ащысы болса…

– Тұрмыс бар! Кешеден қалған…

– Бөлмені желдетіп алса…

– Сөз естіп жүрерміз шалдан.

– Газетті көрдің бе бүгін?

– Құттықтай салайық…көңіл…

– Сонда да ашпайды-ей сырын.

– Өмір!..

– Балыққа шықса ғой,шіркін!

– Ауылда тамаша қазір.

– Осылай өлеміз бір күн.

– Иә,өмір – сәтсіздеу әзіл!

– Ә,сол бір жақсы дос қайда?

– Базарда.Он бес жыл… шәй…тұз…

– Сұп-суық дірдек бар ойда.

– Жүректі аяймын байқұс.

– Адамдар байыған сайын…

– Е,қазір қарайсың кімге?!

– Сорпадай сіңді ғой шәйің…

– Бір демдеп әкелейін бе?

– Жә,болар,болармыз күпті.

– Бұйымтай… Жүрістің жөні?

– Әуресі қажеттіліктің…

– Е,қайсың іздедің мені?!

 

4

– Сен мені көрмедім деші…

– Түн бізді сатады бірде.

– Өзінде бар ма оның өші?

– Гүлдер!

– Қуыршақ ойнайды өмір.

– Құстардан хат келмей жүр ғой..!

– Мұң деген – балқыған темір!

– Шыңғырып жіберер бірде Ой.

– Қабырға көрсетті тілін!

– Айнадан біреу тұр қарап!

– Тойлап жүр ол өлген күнін…

– Өзі өзін тонап!

– О,неге ашылды есік?

– Бәрібір бер жағы да түз…

– Қыздардың көз жасын кешіп…

– Бөлмеде жат із!

– Берірек итерші тауды.

– Тсс… Жұлдыздар шоқынып отыр.

– Мм… Сағат жиырма беске ауды.

– Ол әлі ұйқысыз жатыр.

– Бір уыс сәуле әкеп шашшы…

– Жымиып кім отыр мұнда?

– Үнсіздік дауысы – ащы!

– Қар жауа бере ме жылда?

– Мені өзім шақырып алдым.

– Мені де шақырған өзім.

– Өзімді сен бе деп қалдым…

– Ұқсайды көзің.

– Ей,қайда кеттің? Қашпа!

– Бұл әлем Адамға сараң!

– Өзіңді апарып таста,

Өзімді шығарып салам!

 

5

– Есікті кім теуіп кеткен?

– Қайыршылар жүр еді мана…

– Бәрі де бір той ғой көппен…

– …Бейімсіз тұрмысқа жаңа.

– Телефон шалды ма біреу?

– Банктен … Шақырды сотқа…

– Әй, бар іс – боғыңды күреу.

– Бәрі бар – тек біздер жоқта.

– Көршілер той қамына әуре.

– Несие аламыз деген…

– Ол да бір дәурен.

– …Керең.

– Аяқтан сыз өтті мүлде.

– Болмайтын іс дедім ол да…

– Кептіре салсаң ғой түнде.

– …жылиды зорға.

– Сағындым бозбала күнді..!

– Қартайып тұрсың ба, түге.

– Жүрегім қартайған сынды…

– Саулығың тіле!

– Әжімді арманның жүзі…

– Бар ауа – бір сенің демің.

– Әй, қайын атамның қызы!

– Ең ұлы ақыным менің!

– Жұмақ қой жаныңдағы әр күн!

– Әр сөзің – әулиедей емші.

– Болашақ не деген жарқын!!!

– Нан алып келші…!

 

6

– Біреуің шам жақсаңшы енді…

– Артынан көшейік күннің.

– Қанатты бір хабар келді!

– Кезегі кімнің?

– Ойлар – бір адасқан ұлдар.

– Соқпағын іздей ме жоқтың?

– Неге үнсіз қатыгез жылдар?

– Неге оның есігін қақтың?!

– Тұншығып шығады жалын…

– О, өртеп отырсың нені?

– Жанымның жапырақтарын…

– Аяшы мені!

– Сен енді тоңбайсың, күнім!

– Жылайын сол күлді өбе.

– Бұл жүрек – бір жетім құлын…

– Кісіней береді неге?

– Қарашы өртенген сөзді…

– Суына қоймапты әлі.

– Ұмытпа осы бір кезді…

– Жалғыздың алғашқы қары!

– Көз жасың не деген көркем!

– Жылау да бір бақыт екен!

– Сені алып кетеді ертең…

– Қайтара көрмеші, көкем!

 

 

7

– Жаңа жыл келеді дейді…

– Аяз шал тірі ме еді әлі?

– Е, келсін, мейлі…

– Келмесе әні..!

– Бұл да бір балалық құштар.

– Аяулы сәттердің бірі.

– Аппақ қар – ақ қанат құстар!

– Тек ұшып жүргенде тірі!

– Анау дос біледі мұны…

– …Тек ішіп жүргенде тірі!

– Қазір гүл – бір қыздың құны.

– Қымбат қой қыздардың мұңы.

– Түу, мына көлікті қара…

– Ішінде біз жоқпыз оның.

– Бізге тек – сұқтану ғана.

– Сұқтану – тегін!

– Түнімен шулады жастар.

– Тыпыршып жаттым десеңші…

– Е, қайда кешегі достар?!

– Уақыт – емші!

– Бір-бірінен аумайтын күндер.

– Ол да бір өтпелі кезең.

– Бақыт бар қонғалы жүрген.

– Мен де бір жақсылық сезем!

– Ақынды түбі ақтар жыры!

– Орғандай қылма тек пішен..!

– Не істейсің жаңа жыл күні?

– Әкесін танытып ішем!

 

8

– Сен шырақ жақпадың неге?

– Оятып алармыз түнді…

– Бір әуен қалқып жүр көне…

– Киелі мұңды!

– Қайтеміз сөздерді өлген?

– Жүрекке көмейік оны.

– Жан – сұлық ғайыптан келген…

– Қасиет меңі!

– Кәрі ұят хал үсті жатыр…

– Даусыңды шығара көрме!

– Ауа да сатылды ақыр.

– Сатылып кетіпті жер де!

– Джоконда мазақ қылады…

– Жымиыс – сол иығында.

– Жоғалды адамның жады!

– Ешкім жоқ мұнда!

– Тезірек таң атса екен.

– Біз күнді көрмейміз енді…

– Біреу бар есімі – Бөтен.

– Бір сұлу бар дейді Меңді.

– Бет-ауызы қисайды Ойдың!

– Медуза сүйкімді неткен!

– Суретін сақтап қал Айдың…

– Жоғалып кеткен!

– Жерде тек жалғыз гүл қалды!

– Сол үшін соғыс болады!

– Көрдің бе кешегі Шалды?

– Басында бәрінің жады!

– Мәңгілік тірі жүр екен…

– Алғашқы адам дейді Оны!

– Осы күй – ендігі мекен…

– …Өлімнің соңы!

 

9

 

– Кезеңнің тәкаппар бір ұлы,

Құшақтап құлапты шөлмекті –

Шаршатып бұрыштар сыбыры!

 

– Е, менің нем кетті?!

 

– Тасжүрек ғасырдың құрбаны –

Сұлуға ешкім де сенбепті –

Лақтырып кетіпті жылдары!

 

– Е, менің нем кетті?!

 

– Дәуірдің ең ұлы шайыры

Хрестоматияға енбепті

Жоқшысы жоқ екен айыбы!

 

– Е, менің нем кетті?!

 

– Ауылдан бір жігіт келіпті,

Ала алмай қаналған енбекті –

Қалада қаңғырып өліпті!

 

– Е, менің нем кетті?!

 

– Кешегі соғыстан бір жесір,

Айта алмай тағдырын кермекті,

Жарының құшыпты мүрдесін!

 

– Е, менің нем кетті?!

 

– Үмітсіз тудың ба, досым-ай,

Көш жүрді, ілгері ел кетті,

Қалдың ба осылай?!

 

– Е, сенің нең кетті?!