АБЫРОЙСЫЗДЫҚ
Кекірелеген енжарлықтың, шектен тыс кекірелеудің, семізденудің, террордың нұсқалары ретінде көрінетін барлық әлгі нұсқалар, сонымен бірге, иллюзиядан, ойыннан, сахнадан айырылудың нұсқалары болмақ, демек, олар абыройсыздық нұсқалары.
Семізденгеннің дене сахнасынан айрылуы, аманаттылықтың айырбас сахнасынан айырылуы, абыройсыздықтың секс сахнасынан айрылуы және т.т. Бірақ, бұл, сонымен қатар, әлеуметтілік, саясат, театр сахнасынан айырылу. Барлық жерде құпиядан, дистанциядан, иллюзия билігінен айырылу. Біз болмысы симулякр жасау ретіндегі егеменділіктің нұсқасын толық ұмыттық.
Сонымен, мәдениет дегеніміз әрқашанда тек симулякрларды ұжымдық түрде тарату қызметін ғана атқарған, енді оған біз үшін шынайылық пен мағынаны зорлап тарату қарсы тұрады. Шартты нәрселердің билігінде тек егеменділік тұр, иллюзия мен құпияның ұжымдық таратылуында тек татулық тұр. Қарапайым болжам мен шынайылықтың билігіне бойлау үшін осы сахна мен иллюзия билігін ұмытатын барлық нәрсе абыройсыздыққа құлдырайды. Иллюзияның көріну тәсілі – сахна, шынайылықтың көріну тәсілі – абыройсыздық.
Террор бар да, және де бір уақытта бір текті нәрседен біртекті нәрсенің мәңгі туылуының сиқыр сұлулығы бар. Бұл ұйысу, әрине, табиғи нәрсе және тек жасанды нәрсе ғана оның ақырына жетеді. Тек жасанды нәрсе ғана бұл енжарлықтың, біртектінің біртектімен некелесуінің алдын алады. Ақиқаттан бетер ақиқаттан нашар нәрсе жоқ. Клон, немесе, иллюзионшы хиқаясындағы автомат осындай. Бұл соңғы жағдайда ең сұмдығы табиғидың жасандының мінсіздігінде жоғалуында емес, керісінше, жасандының табиғи нәрсенің мөлдірлігінде жоқ болуында. Бұл енжарлану бізді құбыжықтық табиғатына апарады. Иллюзионшының өз кезегінде автоматқа ұқсап кететіні осыдан. Ол осылайша ұқсастық террорына иллюзияның ойынын қарсы қояды.
Иллюзия тудырмайтын нәрсенің бәрі өлі және үрей тудырады.
Мүрде және клон осындай, ал одан жалпы мағынада барлық осылайша өзімен қосылатын және ендігәрі өзінің көрінуімен ойнай алмайтын нәрселер осындай.
Иллюзиядан айырылудың осы бір шегі өлімнің шегімен тең.
Ұқсастық деп аталатын ақиқаттың ақиқатына, ақиқаттан бетер ақиқатқа (бірден порнографияға айналатын), көпекөрінеу нәрсенің абыройсыздығына, осы жиіркенішті өз-өзімен шексіз сексуалды қатынасқа қарсы иллюзияны қайта жандандыру керек. Иллюзия дегеніміз ол құдырет, бір уақытта арсыз және қауіпті. Міне, осы құдыреттің көмегімен азғыру деп аталатын нәрседен сол бір нәрсесін жұлып алу керек. Азғыру террорға қарсы – міне, мақсат және өзгесі жоқ.
Барлық сахнаны, иллюзияның барлық құдыретін және церемониал мен ойын ережесін сақтайтын барлық дистанцияны өшіру – бұл проимскуитеттің барлық саладағы жеңімпаздығы. Жынысты ойынға айналдыру (эротизация), жыныстану (сексуализация) – осы шатасудың, осы барлық рөлдердің бытысып кетуінің әйгіленуі. Психология әрқашанда екі ойлы және бақытсыз, әсіресе, сахналық дистанциясы бар кеңістіктерді және ойынның барлық ережелерін жоғалтуына байланысты. «Өзге сахна», санадан тыстың және фантазмның сахнасы иллюзия сынды негізқалаушы сахнаны жоғалтуымызда жұбата алмайды.
Иллюзия жалған емес, өйткені, ол жалған белгілерді пайдаланбайды, ол мағынасыз белгілерді пайдаланады. Сондықтан ол біздің мағына талап еткен ниетімізді ақтамайды, бірақ тартымды түрде.
Мысалы, шынайылықтан өткір бейне осындай, себебі, оның тек екі өлшемі бар және бұл оның азғыру күшін арттырады. Әлқисса, ол бар күшін сайтаннан алған болу керек. Алдау құралы да (обманка) осындай, суретке шынайылық иллюзиясын қосып, ол белгілі мағынада алдаудан да жалған алдауға айналады, ол екінші дәрежедегі симулякр.
Азғыру да алдаудан да жалған алдау, өйткені, ол ұқсастыққа енді айналған белгілерді пайдаланады, оларды мағынадан айыру үшін, сөйтіп, ол белгілерді де, адамдарды да алдайды. Сөзінде, немесе, көзінде ешқашан мағынаны жоғалтпаған адам мұндай жоғалтуда не жасырынып жатқанын білмейді, яғни, ол белгілердің жаппай алдампаздығына берілу, шартты нәрселердің өткіншілігіне берілу, немесе, жалғандықтың ар жағына, жасандылықтың толық тұңғиығына аяқ басу.
Жалғандық тек біздегі ақиқат сезімін оятады, жалғандықтан бетер жалған нәрсе өзге бір жаққа тартып, үнсіз түрде бізді баурап алады. Шынайы әлемде ақиқат пен жалғандық бірі бірін теңестіреді және бірі жеңіп алған нәрсе өзгесі үшін жоғалады. Азғырудың қимылында (оған өнер туындыларын да қосу керек) жалған нәрсе ақиқаттың бар құдыретімен жарқырағандай. Біз оған нені қарсы қоя аламыз? Енді шынайылық та, мағынаға ие таңбалау жүйесі де жоқ. Белгілі бір нұсқа кері қуатымен жарқырағанда, жалғандықтың қуаты ақиқаттың құдыретімен жарқырағанда, немесе, Жақсылық Қастандықтың қуатымен жарқырағанда, оларды бір біріне қарсы қоюдың орнына бір заттың өзгеде көрінуіне анаморфоза (кірігу) сияқты бірдеңе билік етеді. Ал бір қуаттың кері нәрседе көрінуіне осы жалқы қозғалысқа қарсы нәрсе (билік етеді).
Осы шектен шығуға көтерілуде кері эффектердің біруақыттылық логикасы билік етеді. Бәлкім, абыройсыздық пен азғыру эффектерін табанды түрде қарсы қою керек шығар, және, мүмкін, оларды біріктіріп, олардың шатасқан анаморфозында ұстап алу керек шығар? Мысалы, ақша ойынында көпекөрінеу түрде жаппай абыройсыздық пен бағаның құпия иллюзиясы шешім табады.
Бұл үлкен ойын, өйткені, ол бір уақытта бағаның еліруі мен жоқ болу орны. Бұл Батайдың тағы бір утопиясы және саяси экономияның соңғы арманы ойынның потлач пен шығынға трансгрессиясы емес. Жоқ, ойында ақша өндірілмейді де, жоғалмайды да, олар баға ретінде жоқ болып, шарттылық ретінде тағы пайда болады, ұту мен ұтылудың көпекөрнеулігінде олар өздерінің таза шарттылығына берілген.
Ойынның абыройсыздығы жаппай сипатында, өйткені, онда енді ешбір тереңдік пен баға күтілмейді: мұндағы ақша жалаңаш, таза айналымға, немесе, таза тартымдылыққа, шартты құмарлыққа, мөлдір, суық және үстірт ләззатқа айналған.
Нәпсісі жоқ нәпсіқұмарлық, бағаның елірмелі түрі.
Бірақ, ойынның құпиясы да жаппайланған: ақша жоқ нәрсе. Биліктің құпиясы да сондай, ол жоқ нәрсе, немесе, құмарланудың құпиясы: құмарлық жоқ нәрсе. Ақша мән ретінде де, субстанция ретінде де, баға ретінде де жоқ нәрсе. Және бұларды жоқ болуға мәжбүр ететін нәрсе – ойын.
Бағаның кез келген символикалық әрекетінде ақшаның маңызы зор, саяси экономия мен айырбаста бәрі керісінше. Ал мұнда ақшаның тек ойынның кездейсоқ ережелеріне сай айналымға түсу үшін барлық абыройсыздықпен жеңілдетілген таза симулякр ретіндегі таралымы жүзеге асқан. Ойынның құпиясы ақшаның мағынасыздығында. Ақша тек шарттылық ретінде тірлік етеді. Және шарттылықтар ойынының барысында, ережелердің кездейсоқтығының процессінде оларда баға субстанциясы ұшып кеткен.
Егер олар санның ойша көбейтілгеніндей әрекет арқылы жындысүрей тәсілмен өзінен өзі туылатын болса, мұның мүмкін болатындығы олардың жоқ нәрсе болатындығынан. Бұл атауларды есте сақтау жөніндегі ойындағыдай: біз сөздердің мағынасын ұмытқанша шексіз алға жылжи береміз.
Әңгіме тұтыну мен шығындануда емес: себебі ақшаны тұтыну үшін, оларға және олардың құндылығына қатты сену керек, сол сияқты заңнан аттау үшін де оған құмарлана сену керек. Бұл ыстық құмарлықтар. Ал мұнда ешнәрсеге сенбей, тек бір құпияға ие болу керек, ақшаның жоқ нәрсе екенінің құпиясына, немесе, оны шарттылық пен метаморфозаның, әлде, өзгеше айтқанда, ойын симуляциясының толық құдыреты екеніне сену қажет. Бұл салқынқанды құмарлық, қан-сөлсіз елірудің түрі. Есеп, шарттылықтың тағы рәсіміне қатысты барлық нәрсе сияқты осының бөлігі. Есеп мұнда маска ретінде және маска керек уақытынша ғана қызмет етеді. Шарттылықтардың аржағында ол әрекетшіл құдайлардың ойынына әрекет етеді: жекетұлғалық шарттылықтардың аржағындағы сиқырлы мүддесіздік.
Бірақ, егер өтірік нәрсе ақиқаттың барлық құдыретімен сәулелене алса, ал алдампаздық пен құмарланудың асқақ түрі осындай, онда ақиқат та өтіріктің барлық құдыретімен сәулелене алады.
Абыройсыздық осындай, ол ақиқаттан бетер ақиқат, бұл жыныстанудың молшылығы, жыныстанудың еліруі, таза және босанған түрі, расында да жыныстанудың қайталана беретін түрі (тек қайталану ғана мінсіз ақиқатты). Ол бірнәрсенің сол нәрсемен жыныстық қатынасқа түсуі. Бұл өзінің жалаңаштығында алған жыныстану, өзінің табиғи, елірген үйінділігінде қатып қалған, кекірелеген денелер, рак метастазасындағы клеткалар сондай. Жыныстанудың күлкіге айналған және қарабайыр түрі емес, жыныстану қызметінің зердеуи өршеленуі, жыныстану құдыретінің асқақтығына көтерілген жыныстанудан бетер жыныстану – бұл абыройсыз денелердің жыныстық қатынасы емес, бұл жыныстанудың рухани молшылығы, порнографияның бас айналдырар салқындығына апаратын ақиқаттың өршеленуі.
Осылайша, ол құмарланудың сиқырлы бас айналдыруына апаратын процесс. Тек бос орын ғана сәулеленетін толықтық (порнографиялық ғаламның жетіспеушілігі, көзге ұрар құмарлық пен ләззаттың жоқ болуы), міне, абыройсыздық дегеніміз осы. Мағынаның діңкелеуі, ләззаттың шектен шығуы сәулеленетін белгінің буға айналуы, міне, құмарлану дегеніміз осы. Бірақ екі жағдайда да, сапа ретіндегі өзінен өзінің бос қалыбына, өзінің елірген жарқылына аттау.
Және ол осылайша еліре алатын жәй сапа ғана емес, сапаның жоқ болуы да осыған қабілетті, бұл нейтралды нәрсенің елірмелі жарқылы, нейтралды нәрсенің өзі мүмкінділене алады. Осының бәрі абыройсыздыққа апаратын құбыжық нәрсе тудырады. Порнография дегеніміз осы нейтралдыны көрмеге қою өнері, нейтралдының зорлықпен келген жарқылы.
Жыныстану мәнінің абыройсыздығы құдайға сенгіш және екі жүзді (етегіне намаз оқитын), өйткені ол абыройсыздықтың жалпы түрін ұғынудан біздің назарамызды бөледі. Ал соңғысы өзінің көзге көрінер түрінде қатып қалған кез келген қалыпты сипаттайды, ол, тіпті, өршелене көзге көрінген қалыпта таусылу үшін жоқ болудың екұштылығын жоғалтады.
Көпекөрінеуден гөрі көпекөрінеу – міне, абыройсыздық.
Көзге көрінгісізден гөрі көзге көрінгісіз – міне, құпия.
Сахна көзге көрінетіннің тәртібіне жатады. Бірақ енді абыройсыздықтың сахнасы жоқ, барлық заттардың көріну мүмкіндігінің еліру деңгейіне дейін кеңеюі бар. Абыройсыздық ол кез келген сахнаның ақыры. Одан зоры ол қатерлі белгі, оған оның есімі куә. Өйткені, заттардың бұл аса көзге ұруы олардың ақырынң белгісі, ақырзаманның белгісі. Барлық белгілер осыған сілтейді және тек инфрасенсуалды мен жыныстанудың денесіз белгілері емес. Құпияның ақырымен ол біздің бұлтартпас шартымызға айналады. Егер барлық жұмбақтар шешілсе, онда жұлдыздыр сөнеді. Егер кез келген құпия көзге көрінер қалыпқа жеткізілсе және тек оған емес, абыройсыз көпекөрінеулікке, егер әрбір алдампаздық мөлдірлілікке жеткізілсе, онда аспан жерге немқұрайлы боп қалады. Біздің мәдениетімізде жоқ болудың алдында бәрі де жыныстанады. Бұл енді қасиетті бұт сату емес, пұтқұдайларға, таңбаларға, түрлі орындарға, әңгімелерге билік ететін нәпсі тамашалаудың бір түрі, барлық әңгімеге билік ететін аллюзия, абыройсыз ауытқу, ол олардың жоқ болуының сенімді белгісі ретінде қарастырылуға тиіс.
Жыныстану жыныс ішінде болса, әлеуметтілік әлем заңына бағынған укіметтілік ішінде болса және басқа ешқандай жерде емес, абыройсыздық жоқ. Бірақ ол бүгін жыныстану ретінде барлық жерде шектен шығуда: әлеуметтік қатынастар жөнінде жыныстық қатынастар сияқты айтады. Бұл енді ертек мен аңыздағы армани әлеуметтілік емес, бұл жақындасудың, қауышудың (әйнектер қамсыздандыратын), протездың алқынған әлеуметтілігі. Бұл траурдың әлеуметтілігі, өзінің қажетті орнын жоғалтқан топтың үзіліссіз елесі. Тұлға жыныстанудан қалай қаша алмаса, топ та әлеуметтіліктен еш қаша алмайды олардың екеуі де өзінің жоқ болуынан жыныстану түрінде қашады.
Біз бүгін бәріміз де әлеуметтіліктің жұмыскеріміз. Жұмыстан өзге әлеуметтілік бар ма? Ол енді өзінің нақты және заңды бар екеніне сенбейді, ол енді тек өзінің қозғалыс төңірегінде зорлап қайта өндірілуіне сенеді, ал онда ол өзін раритет, өндіріс және айырбас заңына тәуелді тауар ретінде ғана көреді. Әсіресе, бұл оның жарнамадағы болмысына қатысты, өйткені, барлық ақпарат жүйесінде, идеологияда және әңгімелерде тек әлеуметтілік қана өз-өзіне жарнама жасайды.
Көпшілік сахнасының қуаты, миф және иллюзия ретіндегі әлеуметтіліктің қуаты тез арада жоқ болу қаупінде тұрған әлемде, әлеуметтілік құбыжық және кекірелегенге айналады, бір кезде өзінің каһармандары бар, ал қазір тек өзі арқылы өзінің емдеу матронажының алапат өндірісінде әлеуметтіліктен тыс боп қалған мүгедектеріне, мешелдеріне, азғындарына сілтейтін тамыр мен сіңір арқылы құбырланған денеге дейін кеңейген.
Әлеуметтілік тек белгілі шекарада ғана тірлік етеді. Ал соның төңірегінде ол өзіне мағына, миф, мен, тіпті, тағдыр, жекпе-жек дер едім қызметін жүктейді, бірақ ешқашан шынайылықтың емес, бұл жағдайда ол ұсыныс пен сұраныстың ойынында жоқ өзін өзі жояды. Жыныстанудың ұсынысы мен сұранысының ойынында дене де өз-өзін жояды, ол да одан құмарлану объектісін жасаған өзінің мифтік күшін жоғалтады…
Әлеуметтілік туралы бүгін оның абыройсыздығы толық жүзеге асқан деп айтуға болады, ол мүрденің абыройсыздығы, одан жұрт қалай құтыларын білмейді, дәлірек айтқанда, ол шіріп бітудің жиіркенішті кезеңіне түседі. Дәл сол кезде, өзінің құрғақ қалпына қайта кіріп, ажалдың сұлулығына ие болуының алдында, дене шынымен абыройсыз кезеңнен өтеді және одан албасты жындар міндетті түрде қуылуға тиіс, өйткені, ол енді ештеңені де әйгілемейді, енді оның есімі де жоқ және оның атаусыз жұқпалылығы өзімен бүкіл дүниені толтырғандай.
Барлық өзінің объективты, яғни, жиіркенішті бар болуы арқылы өзін ұсынатын нәрселер, барлық енді иә құпиясы, иә жоқ болу жеңілдігі жоқ нәрселер, барлық іріп шіріген мүрде сияқты өзін тек өзінің іріп шіруінің жалғыз материалды әрекетіне тастағандар, барлық ешбір қиялсыз өзін шынайылықтың жалғыз әрекетіне тастағандар, барлық маскасыз, гримсыз және бетсіз жыныстану мен өлімнің таза әрекетіне қиылған нәрселер – осының бәрі абыройсыз және порнографиялы деп аталуға тиіс.
Көп заттардың абыройсыз болатыны, олар тым көп мағынаға ие және тым көп орын алады. Осылайша олар ақиқаттың мөлшерден тыс әйгіленуіне, яғни симулякрдың апогейіне жетеді.
Бәрі де саяси нәрсеге айналғанда, онда ол тағдыр ретіндегі саясаттың ақыры, ол мәдениет ретіндегі саясаттың басы және осы саяси мәдениеттің сол заматта тақыр кедейленуі.
Бәрі де мәдени нәрсеге айналғанда, онда ол тағдыр ретіндегі мәдениеттің ақыры, ол саясат ретіндегі мәдениеттің басы және осы саяси мәдениеттің сол заматта тақыр кедейленуі.
Әлеуметтіліктің де, тарихтың да, экономияның да, сексуалдылықтың да жағдайы дәл осындай.
Осы бір кезде өте анық және ерекше ұғымдардың мейлінше кеңею нүктесі олардың қарабайырлану нүктесін көрсетеді және бұл әлгі ұғымдардың жоқ болу аймағының, транссаясат аймағының басы. Бұлтартпас стратегиялардың ақыры – қарабайыр стратегиялардың басы.
Біз дене, спорт, моданы саяси нәрселер деп атағанда, қопарушы жаңалық ашқандай болып едік. Бірақ, бұл барлық аурулар психосоматикалық дегенге ұқсас, бұлай деу арқылы біз әлгілердің аналитикалық және идеологиялық тұманда немқұрайлы қалқуын ғана жеделдеттік. Біз өте әсем жаңалық аштық, бірақ, ол ешнәрсеге апармайды: бұлай деп атау оларды ең төмен дәрежелі анықтаманың ұғымына құлдырату. Осы түзілімнің барлық жерде қабылданатын саяси, мәдени, әлеуметтік, сексуалдық, психологиялық көпекөрнеулігі оны (осы анықтаманы) өлім жазасына кескендей. Барлық нұсқадағы көптүзілімділік оның ауру сипаты: әрбір түзілім өзгесінің азған ұғымына мойынұсынады. Немесе, нәсілдердің тсңссуі мен промискуитеті секілді шатасқан ұғымдар мен категориялар арасында трансфигурацияның қызғылықты нәтижелері туралы ойлану керек. Мысалы, Құрама Штаттарда ол немқұрайлық зорлығына, қарсы қою зорлығына, промискуитет зорлығына апарып, абыройсыздықтың жаңа сахнасына шығарады.
Абыройсыздық қазіргіліктің барлық түрінде көрінуде. Біз оны ең алдымен жыныстық қатынаста көруді үйренгенбіз, бірақ, ол барлық көзге көрінер нәрседе таралады: ол көзге көрінердің өз тірлік етуіне айналған. Садисттік зорлықтар фильм түсіру барысында жасалып жататын Күнгей Америкадағы гипершынайы бейнедегі қауіпті проституция. Бұл не – қауіпті аберрация ма? Мұны бұлай деуге болыңқырамайды, себебі, мұның бәрі шынайылықты тұтас тірілту, порномен қатар өткен шақ рухындағы ретроға да тән детальдарды тірілту фантазымына байланысты еді.
Порноның мақсаты – сексты тірілту, ретроның мақсаты оқиғаны, мәдени құбылысты, тарихи тұлғаны тірілту. Және ол үшін сағыныш емес, тек өте дәл таңбалар ғана керек еді.
Бұл, әрине, тонау: заттарды шынайылыққа қуып, зорлап таңбалайды. Бірақ, мүмкін, заттар тек осылайша ғана «ақиқатты» болатын шығар: оларға жөнділікке тым айқын сілтейтін көз қарықтырар жарық керек. Бүгінде дәл осылайша шынайылық порноның гипершынайылығына, барлық осы шақ ретроға, барлық баяу музыка бізді әлдилейтін дыбыс белгілерінің стереофониясына кеткен.. Бұл үздіксіз пленкаға түсірілетін және әлеуметтілік, ахлақ, ақпарат жөн сілтеуі арқылы електенетін, зерделенетін және түзетілетін барлық нәрселердің абыройсыздығы. Енді адамдар өмірді теледидар жәшігінен шығарады, бұл бүкіл провинциалды Франция, енді одан сырын ашу мен күнәсін мойындау талап етіледі, тіпті, жануарлардың өзі білім беру шантажына тәуелді: бұрын босанған жирафаны тек өз көзімізбен көретін болсақ, енді теледидар арқылы оны мектепте көрсетеді, біз жануарларды баоаның қабылдауында көреміз. Кез келген фильм мағынасыз және дәлдүріш пікірталас ретінде жоспарланады: мәдениеттің жұмсақ технологиясы, аса молайған әлеуметтіліктің, үздіксіз әлеметтілік түсініктеме берудің жер бауырлаған абыройсыздығы.
Өтініш, сенсибилизация, тарамдану, мақсат тұту, қауышу, байланыс – бұл терминологияның бәрі бейкүнә абыройсыздықтың, үздіксіз іш босатудың, жиіркеніштің терминологиясы. Бұл өзгерудің абыройсыздығы, әрекетшілдіктегі таңбалар, құндылықтар ашқарақ ығалының, жаппай қауышудың абыройсыздығы… Зондаждар мен статистикалардың бейкүнә және түртүссіз абыройсыздығы – көпшілік өз құпиясын ашуға қабілетті, тіпті өзі құпиясыз болса да. Бәрі өз құпиясын ашып, үнсіздік табалдырығынан аттап, тіпті көз тігудің ең шағын дистанциясы өшірілетін қауышудың кең кеңістігіне кіруге тиіс. Кім не айтса да, көз тігу ешқашанда абыройсыз болмайды. Керісінше, көз тігуге, немесе азғыруға болмайтын нәрсе абыройсыз. Құпиясыз, жалаңаш қалған ол заматта жұтылынады.
Абыройсыздық – көрініп тұрған заттың шексіз жақындығы, көру экранында көз тігудің жоғалуы – үлкен пландағы гипер көру, дистанциясыз өлшем, көз тігудің көріп тұрған нәрсесіне жаппай берілуі. Проституция.
Біз, ең биік дәрежедегі батыс адамдары, беттерді олардың психологиялық жалаңаштығында, олардың ақиқат пен құмарлық арасындағы көлгірсуінде сексше асаймыз. Маскасыз, таңбасыз, рәсімсіз олар шынында да өз өтініштерінің абыройсыздығымен жарқырайды. Содан біз осы табылмайтын ақиқаттың өтінішіне жығыламыз, біз өзіміздің барлық қуатымызды осы сыры жоқ жұмбақты шешуге жұмсаймыз. Тек шарттылықтар ғана, яғни, мағынаны електеуге мүмкіндік бермейтін таңбалар ғана, бізді осы иррадиациядан, ақиқаттың бос кеңістігіндегі осы негіз жоғалтудан қорғайды.
Өзінің шарттылықтарынан айырылған дидар ол тек секс қана, өзінің шарттылықтарынан айырылған дене жалаңаштанған және абыройсыз (әйтсе де, кейде жалаңаштық денені киіндіріп, оны абыройсыздықтан қорғайды).
Әрине, дене, немесе, дидарды оларды көз тігудің таза құмарлығына беру үшін шарттылықтарынан толық айыру, немесе, құмардың таза азғындығына беру үшін өз тартымдылығынан айыру, немесе, сырын ұғу үшін өз құпиясынан айыру беймүмкін. Алайда, абыройсыздық күшін бағаламау әбестік болар еді, оның кез келген екіұштылықты жоюшы күшін. Сол арқылы ол бізді дидары жоқ дененің, көзі жоқ дидардың және көз тігуі жоқ көздің белгілі тартымдылығына апарады. Бірақ, бәлкім, бізді алдын ала тартатын осы нәрсе шығар: өз-өздерін ақиқаттың ядросындай жаратын, бір-бірінен сәулеленіп тұратын таза объектердің мүлде елірмелі және абыройсыз әлемі.
Бұл абыройсыздық өзімен бірге тереңдік қиялынан қалған нәрсені сүйрейді және сиқырынан айырылған әлемге соңғы сұрақ қоюға болады. Тағы бір жасырын мағына бар ма? Бәрі де аса белгіленіп біткенде мағнаның өзі ұстатпай кетеді. Барлық құндылықтар енжарлы еліру нұсқасында көрмеге көрсетіліп қойғанда (оған қазірігі Француз социалшылдығындағы әлеуметтілікті қосыңыз), онда бұл құндылыққа сенім жоғалады.
Мысалы, бұл дәстүрлі порнография жағынан белгілі бір қулық боп шығуы мүмкін.
Порноның әңгімесі былай: мен оның күлкілі бейнесі болғандықтан бір жерде жақсы сексуалды қатынас болуға тиіс. Мен оның артық мөлшері боғандықтан бір жерде өлшем болуға тиіс. Сондықтан бар мәселе жақсы жыныстанудың, дененің идеалды құндылығы ретіндегі сексуалдылықтың, босатылуға тиіс құмарлық ретіндегі жыныстық ләззаттың бар, немесе, жоқ екендігінде. Заттардың виртуалды ахуалы, жынысты толық түсіндіру бойынша, жоқ. Жыныстың ләззаты құмарсыз да, ләззатсыз да мінсіз бола алады, ол қалай болғанда да қызмет ете береді.
Бұл саяси экономияға қойылған сауалмен бірдей: капитализмның абстракция мен адамгершілікке жат екенін белгілейтін айырбас бағасының аржағында босатылуға мүмкін және тиіс бағаның жақсы субстанциясы, тауардың идеалды сұраныс бағасы бар ма? Оның да жоқ екені жақсы белгілі, сұраныс бағасы айырбас бағасының көкжиегінде буға айналған, сондықтан ол саяси экономияның парадоксқа толы арманы ғана.
Бұл әлеуметтілікке де қойылатын сауал: терроршыл және гипершынайы әлеуметтіліктің барлық жерде кездесетін қауышу шантажының аржағы, немесе, бері жағында босатылуға мүмкін және тиіс әлеуметтіліктің жақсы субстанциясы, әлеуметтілік қатынастың идеалы бар ма? Әрине, біз тағы да «жоқ» деуге мәжбүрміз: белгілі қоғамдық келісімнің тепетеңділігі мен үйлесімділігі тарихтың көкжиегінде жоғалған және өзгерістің бұл мөлдір абыройсыздығына біз мәжбүрленгенбіз. Және біз нашар утопияға ұрынамыз деп пайымдамауымыз керек, біз жәй ғана утопияның жүзеге асуын бастан кешудеміз, яғни, оның шынайылыққа құлдырауын.
Театр және сахналық иллюзиямен де осындай. Барокко театры әлі әлдеде экстравагантты әйгіленуге ұқсайды. Мейрамдардан, фонтандардан, фейерверктерден, жасанды механизмдерден (махинациялардан) бөлінуі мүмкін емес сахналық иллюзия онда толық билік құрған. Шынайылықтан гөрі шынайы көз бүркеудің қазіргі симулякрындағыдай, бірақ, оған қосылуға еш құштар емес, керісінше, машиналар, артефакттар, техникалар мен жасанды нәрселер арқылы шынайылық өзінің өз ережелері арқылы жекпе-жекке шақырылған. Бұл 1617 ж. сурет өнері және сәулет өнерінің перспективасына да қатысты: онда иллюзия мен әрекетшілдікке жиі жүгінеді. Ол сахнаға қойылған шарттылықтар ой жобасы, бірақ, шынайылық боп қала береді. Иллюзия өзінің құпиясын ашпай, өзінің бүкіл күшін сақтап қалады (жоқ құпиясын қайдан ашсын).
Алайда, оны ашылуға мәжбүр қылады. Театрды әйгілену орнына апарып тығады. XVIII ғ. бастап ол шынайылыққа тола бастайды, сахна машиналық симуляциядан және иллюзия метафизикасынан алыстайды, оны табиғи нұсқалар жаулап алады. Сахна метаморфозалардың абыройлығын трансценденттіліктің кішіпейіл тартымдылығына ауыстырады. Бұл театрдың сыни дәуірі, ол қазіргі әлеуметтік кереғарлыққа замандас болғасын, психологиялық арпалыстардан тұтас шынайылықтың сыни дәуірінен басталады.
Алайда, әйгіленудің бұл деңгейінде белгілі мағына әлі қалады. Театр енді өзгеру қуатынан және иллюзияның қасиетті эффектерінен ада болса да, әлі сыни қуатынан және қасиетсіз сиқырдың белгілі бір түрінен айырылған емес еді, оған сыни нұсқаны, трансценденция мен ой кеңістігін сақтайтын сахна мен залдың дистанциясын қосыңыз.
Арто, талассыз, театр құтқарушыларының соңғысы. Ол оны шынайылықтың іріп шірігіен сценарийінен жұлып алып, әйгілену ақырының алдын алып, және қайтадан оған ізгі қатыгездік арқылы, тіпті, иллюзия мен симулякрдан бұрынғы нәрселер енгізіп: шынайылықтың үстіндегі белгі сияқты, немесе, осы екеуінің дистанцитясын толық өщіргендей жабайы тәсілдер арқылы жаңартқан. Ондай тәсілдер Пекин операсы, Бали аралының бишілеріне, немесе ажал иллюзияның сахнасы ретіндегі кәдімгі тағы халықтардың құрбандық жасау рәсіміне тән болған.
Бұған бұл сыни қуат, тіпті, енді иллюзия қуаты туралы айтпағанда, біздің көз алдымызда жойылады. Театрдың барлық қуаты сахналық иллюзияны жоққа шығаруға және барлық нұсқадағы антитеатрға ауысуда. Егер белгілі бір кезең бойы театр түрі және шынайылық түрі диалектикалық нұсқада бір-бірімен ойнаса, онда бүгін театрдың таза және бос түрі шынайылықтың таза және бос түрімен ойнайды. Иллюзияға рұқсат жоқ, сахна мен залдың дистанциясы жойылған, театр көшеге шығып, күнбе-күнгі тірлікпен араласады, ол бүкіл шынайылықты толтырып, онда өзі жоғалып және сол уақытта оны өзгерткісі келеді. Ең биік дәрежедегі парадокс. Міне, содан анимация, жарату және әсірелеу, хэппенинг және әрекетшілдіктің барлық түрлері гүлденеді, театр емдік психодраманың әмбебап нұсқасына ауысады. Бұл енді Аристотел айтқан әйгілі құмарлық катарсисі емес, бұл удан босатумен өлімнен құтқарудың дәрісі. Мұнда енді иллюзияға орын жоқ: бұл өзінің еркін әйгіленуінде жарылатын ақиқат.
Біз бәріміз де актерміз, бәріміз де көрерменбіз, енді сахна жоқ, барлық жер – сахна, енді ереже жоқ, әркім өзінің өз драмасын ойнайды. Өзінің елестерінен импровизация жасайды.
Барлық жерде болу антитеатрдың абыройсыз нұсқасы.
Бірақ, оған білім мен жындану психодрамалық қауышуында жоғалатын антипедагогика мен антипсихиатрияны қосыңыз, зерделеуші мен зерделенуші рөлдерін ауыстырып жіберген кері психоанализды қосыңыз: барлық жерде ғайып болған сахнаны, инерцияға ұрынған кереғарлықтарды көресіз.
Немесе, абыройсыздық нұсқасының бірі болатын жасанды қайта тірілтуді алыңыз. Бұл бір ғаламат маңызды оқиға: жоқ болу шекарасында тұрған еңбек сахнасын көру: мысалы, Германияда жұмыссыздар үшін жұмыс процессін бейнелейтін зауыт-симулякр салынған. Мұнда жұмыссыздарға олар өндіріс процессін ақысыз, бірақ мүлде пайдасыз аймақта қайталағаны үшін ақы төлейді. Бұл – сөздің өз мағынасындағы еңбектің еліруі, олар еңбектің елірмелі нұсқасын бастан кешуде. Осы еңбекке пародиядан артық абыройсыз және бір уақытта қайғылы ештеңе жоқ. Мұнда пролетариат «целлофандағы шлюхаға» айналады.
Бұл бейкүнә абыройсыздық, мөлдірліктің осынша жеделдетілуі саяси сахнаның құлдырауында өзінің шегіне жетеді.
XVIII ғ. бастап соңғысы ахлақтанып, байсалды бола бастайды. Ол халық, халықтың еркі, әлеуметтік кереғарлық сияқты негіз қалаушы нәрсенің орнына айналды. Ол жақсы әйгіленудің белгілі бір идеалына жауап беруге тиіс. Егер одан бұрынғы саяси өмір ойын мен махинацияның негізінде театр ережелерімен ойналатын болса, онда қазір көпшілік кеңістігі және әйгілену жүйесі қалыптасады (сахна мен залдың аражігімен мұндай үзіліс бір уақытта театрда да орнатылады). Бұл эстетиканың ақыры және саясат этикасының басы енді сахналық иллюзияға емес, тарихи объектілікке арналған.
Бұл саяси сахнаның ахлақтық шоғырлануы (крисстализация) ығыстырудың ұзақ проццесін тудырады (сол сияқты тіл білімінің құрылымдануы таңбаны ығыстыруға әкеледі). Абыройсыздық сонда, сахнадан тыс жерде туылады, әйгілену жүйесінің күңгірттену кезеңінде. Демек, о баста қараңғы: санадан тыс нәрсемен ығыстырудың сана мөлдірлігіне кедергі жасағанындай, сахнаның мөлдірлігіне абыройсыздық кедергі жасайды. Ол иә көзге көрінбейді, иә әйгіленбейді, сондықтан, үзік, трансгрессия, жасырын зорлық қуатына ие. Әйгіленуден де, ойша елестетілуден де тыс дәстүрлі абыройсыздық, сексуалды, немесе, әлеуметтік ығыстырудың абыройсыздығы, міне, осындай.
Біз үшін қазір бәрі өзгеше, біздің қазіргі абыройсыздығымыз, керісінше, аса әйгіленудің абыройсыздығы. Біздің табанды абыройсыздығымыз енді жасырынған және ығыстырылған нәрсенің абыройсыздығы емес, ол әлеуметтің өз мөлдірлігінің абыройсыздығы, мағына ретіндегі, референция ретіндегі, көпекөрнеушілік ретіндегі сәулеленген әлеуметтілік пен сексуалдылықтың абыройсыздығы. Бұл – жаппай төңкеріс.
Және егер бұрын абыройсыздық ығыстырудың қосалқы сипаты ғана болса, бұл әйгіленудің жаһаннамы болды, ол Ұлттық Кітапхананың жаһаннамы сияқты, тыйымның, өзінің елестерінің және өзінің азғындығының тартымдылығын өзі үшін сақтаған еді, ал бүгін ол негізгі сипат ретінде нәтиже береді, ол көрінулі нәрсенің сахнасын әйгілену еліруінің белгілі нұсқасында жарып жіберуге мәжбүр.
Басында құпия болатын, және бұл құбылыс ойындарының ережесі болатын. Содан оның орнына ығыстыру келді, және бұл тереңдік ойынының ережесі болды. Ақыры, оның орнына абыройсыздық келді және құбылысы жоқ және тереңдігі жоқ (мөлдір) ғалам ойынының ережесі болды. Мөлдір абыройсыздық.
Мұнда бәрі де үстірт, бірақ мұнда осы үстірт заттардың құпиясы жоқ. Барлық құпияны сақтаған немесе тірлікте болмаған нәрсе шынайылыққа күштеп қуылды, барлық қажеттіліктен және барлық шынайылықтан тыс әйгіленді. Әйгіленудің зорлығы. Порноға қараңыз: үлкейтілген түрде көрсетілген оргазм қажет те емес, шынайы да емес – ол бар болғаны бұлтарусыз ақиқатты, тіпті, бұл ақиқат мүлде ештеңе болса да. Ол бар болғаны жиіркенішті көрініс, бұл тіпті мүлде ештеңенің әйгіленуі болса да.
Зат мағынаға ие болу үшін сахна қажет, ал сахна болу үшін иллюзия, иллюзияның, қиялдағы қимылдың, шынайылықпен салғыласудың кемшін мөлшері қажет, ол бізді жаулап алып, қызықтырып, жынымызды келтіреді. Осы тура эстетикалық, мифтік, өзгермелі өлшемсіз белгілі оқиға тудыратын сахна болмайды. Біз үшін осы кемшін иллюзия да ғайып болды: біз үшін Биафра, Чили, Польша, терроршылдық, немесе, инфляция, немесе ядролық соғыс оқиғаларында еш қажеттілік те, шынайылық та жоқ. Бізде осының бәрі туралы ақпарат құралдары арқылы әсіреленген ұғым бар, бірақ ол туралы өз ой суретіміз жоқ. Мұның бәрі біз үшін бар болғаны абыройсыздық, өйткені медианың арқасында олар көрінетін бірақ қабылданатын емес нәрсе ретінде қалыптасты, шегіне жеткен галлюцинация, жыныстық қатынасты сырттан көруші кісінің әсеріндей. Біз көрермен де, актер де емеспіз, біз иллюзиясы жоқ жыныстық қатынасты сырттан көруші бишаралармыз.
Егер біз анесетезияланбаған болсақ, онда (қатаң мағынадағы) эстетика жоқ, саяси сахна жоқ, мағына жоқ, ойын ережесі жоқ. Өйткені ақпарат пен медиа бірнәрсе ойналатын сахна, немесе ішкі алаңы бар кеңістік емес, ол хабар мен сигналдардың лентасымен бұдырланған тереңдігі жоқ экран. Ал ол хабарлар мен сигналдарды дәл солай бұдырланған қабылдағыш аппарат қана оқиды.
Осы барлық сахна мен барлық иллюзиядан айырылуды ешнәрсе толтыра алмайды, мейлі, ол әлеуметтіліктің еріксіз симуляциясы болсын, мейлі ол саясаттың еріксіз симуляциясы болсын. Әсіресе, саясаткерлердің дискурсы жоғалған, бәрі де асқақ жасанды қимылдар жасауға мәжбүр – немқұрайлықтың порнографтары, олардың ресми абыройсыздығы иллюзиясыз ғаламның абыройсыздығын екі еселеп, астынан сызып қойғандай. Бірақ, бұл бәріне де бәрібір. Біз саясат пен тарихтың еліруінде тұрмыз – толығынан ақпараттанған және қауқарсыз, толығынан ынтымақтанған және мешел, әлемдік стереофонияда толығынан тоңазытылған, — тірідей транссаясаттанған.
Бүгін енді трансценденция жоқ, тек әрекеттер таратылатын имманенттік үстірттілік бар, қауышудың әрекетшіл үстірттілігі. Өндірістің фаусттық, прометейлік кезеңі протейлік алқалар дәуіріне, тарамдану, қауышу, сипаласу, кері байланысқа түсу, әмбебап интерфейстену, нарцисстік және Протейге ұқсас дәуіріне орнын береді. Бүкіл ғалам теледидарланған күйінше айналуда, және біздің өзіміздің денеміз өзінен бақылау экранын жасаған.
Объекттер мен қазіргі айнала ортаның шешуші мутациялары бөлшек пен қызметтерін шартты, әрекетшіл түрлендіру талпынысынан туындаған, олардың жалқы виртуалды процесстегі біртектілігінен, қимыл, дене, күштердің электр күшіне, электронды билікке, уақыт пен кеңістегі процесстердің шағындануынан туындаған, олардың нағыз сахнасы – бірақ бұл енді сахна емес – шексіз кемшін ес пен микропроцесстің сахнасы.
Көбейтіле алатын уақыттар уақыттың, дененің, ләзаттардың шағындануынан туындаған. Енді адамзат өлшем сатысында бұл заттардың идеалды принципі жоқ. Тек ядролық деңгейдегі эффекттер қалған. Бұл адамзат өлшем сатысының ядролық өлшем сатысына айналуы барлық нәрседен сезіледі: біздің денеміз, мына денеміз өзінің кеңістігінде, өз мүшелерінің, ет-бөлшектерінің әртүрлігі мен күрделілігінде, өз қызметтерінде артық, пайдасыз боп қалғандай, себебі бүгін бәрі дғ миға және генетикалық кілтке шүйілген, болмыстың (өмірдің, тірі жанның) әрекетшіл анықтамасы енді осыған тіреледі. Ауылдық мекен, алапат географиялық ауылды мекен енді қаңыраған дене сияқты, тіпті, оның кеңістігінің өзі мағынасыз (тек, әйтеуір, арасында одан мелшиіп өтуге тура келеді. Енді барлық оқиғалар қалаларда шоғырланған, олар ең жоғары деңгейдегі шағындандыру орталығы. Және уақытты алайық: бұл енді бізге қалған алапат бос уақыт туралы, бізді шөл даладай алқыған енді не айтуға болады, енді ол өзінің тарамдануындағы пайдасыз өлшем, өйткені қауышудың қас-қағымдылығы біздің айырбасымызды сәттер тізбегіне шағындандырды.
Біз енді жаттану драмасында тұрған жоқпыз, біз қауышу еліруінде тұрмыз.
Жаттандырушы – жеке ғалам, талассыз, осындай болған, өйткені ол сізді өзгелерден бөлді, бірақ осы жаттанудың символикалық пайдасы болатын: оны жақсылыққа да, жамандыққа да ойнатуға болатын еді. Мысалы, тұтынушылар қоғамы жаттану дәуірінде театралды қоғам ретінде өмір сүрді, бірақ спектакль өзін әрқашанда көрмеге қояды, ол ешқашанда абыройсыз болмайды, абыройсыздық сахна жоқ болғанда, бәрі бірбеткей түрде мөлдір болғанда басталады.
Маркс тауардың еркін айналымы жиіркенішті қағидасына байланысты, оның абыройсыздығын жоққа шығарған. Тауардың абыройсыздығы оның объекттің ауырлығы мен біртұтастығына қарсы зердеуилігінен, шарттылығынан және жеңілдігінен туындайды. Тауар ұғынықты, ал объект ешқашанда бірден құпиясын ашпайды. Тауар болса әрқашанда өзінің көпекөрінеу мәнін әйгілейді, ол — баға. Ол бүкіл мүмкін объекттердің шартты белгіленуінің шартты орны болады: ол арқылы бәрі байланысады – ол қазіргі әлемнің алғашқы ұлы дәнекершісі. Бірақ, ол жіберетін хабар тым қарабайыр және тек бір нұсқада ғана: ол айырбас бағасы. Қорытып айтқанда, хабар ғайып болған, айналымның таза процессінде дәнекерші өзін ұсынады.
Қауышу әлемінің құпиясын ашу үшін осы Маркс жасаған абыройсыздық зерделемесін жалғастыру керек. Порнографияда тек жыныстану ғана абыройсыз болмайды, бүгін ақпарат пен қауышудың, электр айналымы мен тораптанудың порнографиясы, қызмет пен объекттердің олардың мөлдірлігіндегі, олардың өткіншілігіндегі, олардың пайдалану мүмкіндігіндегі, олардың регуляциясындағы, олардың әртүрлілігіндегі, олардың зорлап белгіленуіндегі, олардың ерікті әйгіленуіндегі порнография орын алған… Бұл қауышуда жоқ боп кететін барлық нәрсенің абыройсыздығы.
Қара абыройсыздық соңынан ақ абыройсыздық жүреді – ыстық абыройсыздық соңынан суық абыройсыздық жүреді. Екеуі де өте жақын нұсқада: бірі денедегі ішек-қарынның, жеке ғаламдағы үйілген объекттердің, үнсіз құжынаған барлық нәрсенің жақындығы – табиғи, висцералды, тәндік жақындық, өзгесі – шала-шарпы тойынудың, үздіксіз ынтықтықтың, денеаралық кеңістектерді жоюдың жақындығы.
Мен трубканы көтерсем болды маргиналды торап маған шабуыл жасайды, қауышуға құмар барлық нәрсенің балаң көңіл іңкәрлігімен тыныштық бермейді. Ерікті радио: олар сөйлейді, әндетеді, өз-өзін әйгілейді, тамаша, мазмұнның қиялы. Дәнекерші атауындағы нәтиже мынадай: кеңістік, мысалы, FM толқындары, кернеп кетеді, станциалардың бір-біріне мініп, сыбасып кететіні сонша, тіпті, қауышудан қалады. Бұрын ерікті болған белгілі бір нәрсе енді олай емес, кеңістіктің кернегені сонша, естілуге құмар нәрсенің қысымы сонша, мен өзім білуге талпынған нәрсемнен айырылып қалам.
Мен радионың жағымсыз еліруіне бойлаймын. Әрине, осы қауышу маниясына байланысты тартымдылықтың нағыз ахуалы, және, демек, айырықша ләззаты бар. Егер Кайуаның айтуы бойынша ойындарды: әйгілену ойындары, жарысу ойындары, кездейсоқтық ойындары, бас айналдыратын ойындар деген топтарға бөлетін болсақ, онда біздің қазіргі мәдениетіміздің басты тенденциясы бізді әйгілену және жарысу нұсқаларынан кездейсоқтық пен бас айналдырар нұсқалардың пайдасына жетелейді. Енді олар сахна, айна, жекпе-жекке шақыру, қос тұлға ойындары емес, олар елірмелі, жалқы және нарцисстік ойындарға жақын. Олардың ләззаты сахналық және эстетикалық емес, немесе, мағынаның экзотерикалық ләззаты емес, таза тартымдылықтың кездейсоқ, психотроптық ләззаты. Және бұл жағымсыз нәрсе емес. Қазір қабылдау мен ләззаттың қызықты мутациясы орын алған. Біз оның нәтижелерін әлі нашар елестетеміз. Біз өзіміздің бұрынғы өлшемдерімізді және құмарлық дағдыларын пайдалана отырып, қандай нәрсе осы жаңа құмарлық аймағының оқиғасы бола алатынын ұғынбаймыз.
Бір-ақ нәрсе талассыз: сахна бізді құмарлыққа толтырады, абыройсыздық арбайды. Арбалау мен еліру арқылы құмарлық жоқ болады. Үлес қосу, іңкәрлік, құмарлану, немесе, Кайуа бойынша, әйгілену мен жарыс, ол – ыстық ғалам. Еліру, абыройсыздық, арбау, қауышу, немесе, Кайуа бойынша, кездейсоқтық және бас айналдырар нәрсе: ол – cool, суық ғалам (бас айналу ахуалы суық, тіпті, есірткінің бас айналдыруы болса да).
Қалай болғанда да, осы барлық ішек-қарынның экстравесиясынан және іс жүзінде қауышудың бұлтарсыз императивты белгілейтін осы барлық сыртқы нәрсенің басып-жаншып кіруінен біз азаптануға мәжбүрміз. Бәлкім, мұндай жағдайда паталогиялық метафораларды қолдану керек шығар? Егер истерия субъект мизансценасының ашынған паталогиясы, дене әйгіленуінің театралды және әрекетшіл конверсиясы болса, егер паранойя әлемнің ригидты және қызғанышты ұйымдасуының және құрылымының паталогиясы болса, онда қауышудың, ақпараттың басып кіруінен, өзара жақын барлық тораптардың үзіліссіз тарамдануынан және басып кіруінен бастап біз шизофренияның жаңа нұсқасына жақынбыз. Истерияның молшылығы асқына беруші паранойяға әкеледі, бірақ дәл осы ахуал шизофренияның террорына ұрындырады: барлық нәрсенің асқынған жақындығы, заттардың жиіркенішті шоғырлануы, олармен ара қатынасқа түсіп, оларды қаумалап, ешбір қарсылықсыз оларды тесіп өтіп, ешбір сақтану ореолын қалдырмайды: тіпті, өз денесі де оны сақтандыра алмайды. Шизо барлық сахнадан айырылған, әмбебап араласудың барысында ол өз-өзіне кереғар болса да, бәріне ашық. Ол өзі абыройсыз, абыройсыз әлемнің абыройсыз олжасы. Оны шынайылықтан миллиондаған жылдарғы алшақтығы емес, керісінше, мейлінше жақындығы, заттардың әмбебап қас-қағымдылығы, қорғансыз, шегінуге мүмкіндіксіз, ішкі дүние мен ішкі сырдың ақыры, әлем алдындағы аса әйгілену және мөлдірлік сипаттайды. Олар оны тесіп өтіп, қарсыласуға еш мүмкіндік қалдырмайды. Демек, ол енді өз болмысының шекарасын қайта тұрғыза алмайды және ол өз-өзіне қарана алмайды, ол енді тек жиушы экран, барлық ықпал ететін тораптардың айналмалы және сезімсіз пластинкасы.
Мүмкіндік ретінде біздің барлығымыз да осындаймыз.
Егер бұл дұрыс болса, егер бұл мүмкін болса, онда барлық қызметтердің бұл абыройсыз және әмбебап еліруі ол қалаулы мөлдірліктің, субъект пен әлемнің бітісуінің көрінісі болар еді және біз үшін ол Ақырзаман(Ахирет күні) болар еді, болып болған ақырзаман.
Бәлкім, әлдеде тең екі мүмкіндік бар: әлі ешнәрсе болған жоқ, біздің бақытсыздығымыз әлі ешнәрсе (еркіндік, революция, прогресс…) болмағандығынан, немесе, финалисттік утопия. Өзге мүмкіндікке көшсек, онда бәрі болып біткен. Біз ақырдың аржағында тұрмыз. Барлық метафора атанған нәрсе нақтыланып, шынайылыққа құлдырайды. Біздің тағдырымыз осындай: бұл ақырдың ақыры. Біз бітіп болған (трансфинитті) ғаламда тірлік етеміз.
Қазак тіліне аударған − Әуезхан Қодар